Co to takiego jest TIK? I nie, wcale tu nie chodzi o skrócenie nazwy popularnego portalu społecznościowego TikTok 😉 TIK to Technologie Informacyjno-Komunikacyjne, które stanowią nieodłączny element naszej codzienności. Ale czy jesteśmy świadomi, jaki mają wpływ na naszą planetę?
W Centrum ElektroEkologii często wspominamy, że temat elektrośmieci jest mało rozpowszechniony, rzadko się pojawia na istotnych, szeroko oglądanych panelach ekspertów. I to nadal jest prawda. Jednak cyfrowy ślad, który po sobie zostawiamy, jest równie istotny.
Wyzwania rozwoju świata cyfrowego
Rozwój świata cyfrowego ma ogromne znaczenie i w dzisiejszym świecie jest niezbędny. Mimo tego, nie możemy się oszukiwać, że nie niesie on za sobą wyzwań ekologicznych. Do produkcji komputerów potrzebne są konkretne surowce (m.in. szkło, stal, miedź, ołów, aluminium i wiele innych), do utrzymywania gotowości serwerów niezbędna są energia (do zasilania) i woda (do chłodzenia infrastruktury). Pamiętajmy, że świat technologii to nie tylko materialne urządzenia. Wirtualna część technologii, tak samo jak ta materialna, pozostawia po sobie m.in. ślad węglowy. Każda czynność wykonywana przez TIK konsumuje energię!
Aktualnie korzystanie z TIK powoduje produkcję 4% światowej emisji gazów cieplarnianych (więcej niż przemysł lotniczy!). Jeżeli nic się nie zmieni – do 2025 r. będzie to aż 7%, czyli mniej więcej tyle samo, ile produkują dzisiaj wszystkie samochody razem wzięte. To zdecydowanie za dużo. Aby mieć kontrolę nad naszym wpływem na środowisko, musimy świadomie korzystać ze świata cyfrowego.
Jak lepiej funkcjonować w sieci?
Zacznijmy od ciekawego video (kliknij tu, aby wyświetlić). Trwa on jedynie 2:29 i w bardzo prosty sposób przedstawia problem, o którym tutaj piszemy. Na koniec dowiadujecie się, że samo obejrzenie tak krótkiego video wyprodukowało 8,7 gramów CO2!Oglądanie filmów, seriali, video stanowi 80% naszej działalności w szeroko pojętym internecie. Kto z nas wyobraża sobie dzisiaj życie bez Netflixa, Instagrama, TikToka? Ale to, co na pewno możemy zrobić, to ograniczyć czas, kiedy z tych i innych platform korzystamy… Jak to wygląda dalej?
Jak pewnie wiecie, samo uruchomienie komputera generuję emisję gazów cieplarnianych. Gdy już uruchomimy sprzęt, każda nasza czynność ma znaczenie. Na stronie Website Carbon Calculator możliwe jest sprawdzenie, jaki ślad węglowy pozostawiają różne strony, które odwiedzacie.
W 2022 r. wysyłaliśmy i odbieraliśmy w ciągu dnia średnio 333 miliardów e-maili. Pod względem emisji dwutlenku węgla wysyłka 65 e-maili równa się przejechaniu 1 km samochodem. Brzmi trochę strasznie… Dlatego to, co możemy zasugerować dzisiaj, to systematyczne czyszczenie skrzynki pocztowej z niepotrzebnych subskrypcji (których, przyznajmy się, najczęściej nawet nie otwieramy). Tutaj znajdziecie do tego bardzo proste narzędzie.
Jest jeszcze jedna ważna i dobra rzecz, którą możemy wykonać – korzystanie z przeglądarek internetowych, które zarówno anonimizują użytkownika i są zasilane zieloną energią (np. Ecoasia, Startpage czy DuckDuckGo).
Dobre nawyki użytkownika TIK
Podsumujmy! Jest wiele dobrych praktyk, które możemy wprowadzić do naszej codzienności, aby ograniczyć wpływ TIK na planetę:
1. ograniczenie korzystania z platform streamingowych;
2. ograniczenie czasu spędzanego w sieci;
3. ograniczenie liczby wysyłanych i odbieranych maili;
4. wykorzystywanie przeglądarek zasilanych zieloną energią.
I do tego nie zapominajmy oczywiście o recyklingu ZSEE (zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego), który pozwala odzyskiwać cenne surowce, w tym metale ziem rzadkich i wykorzystać je ponownie w produkcji nowych urządzeń lub innych przedmiotów. Małymi krokami do celu!